CỬA VÀO NƯỚC TRỜI LÀ CỬA HẸP

Details
Category: 3. Sống & Chia Sẻ Lời Chúa

Hôm nay thánh Luca kể lại, trong hành trình Chúa Giêsu tiến về Giêrusalem: “Có kẻ hỏi Ngài: Thưa Ngài, những người được cứu thoát thì ít, có phải không?” (Lc 13:23). Đây là một câu hỏi không chỉ của người Do Thái thời Chúa Giêsu, mà cũng là của chúng ta hôm nay. Ai sẽ được cứu? Nhiều hay ít người được vào Nước Trời?

Câu trả lời của Chúa Giêsu không nói gì đến số lượng, nhưng hướng đến thái độ: “Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào” (Lc 13:24). Như thế, vấn đề không phải là “nhiều hay ít”, mà là mỗi người có can đảm bước đi con đường hẹp, con đường đức tin, từ bỏ, trung thành, để được tham dự vào bàn tiệc Nước Trời hay không. Lời Chúa mở ra một viễn tượng phong phú: ơn cứu độ là phổ quát cho muôn dân, nhưng để được tham dự, con người phải chiến đấu để qua được cửa hẹp và chấp nhận sự sửa dạy yêu thương của Thiên Chúa.

  1. “Cửa hẹp” là một thái độ sống đức tin thật sự

Khi hỏi Chúa Giêsu “Bao nhiêu người sẽ được cứu?”, người hỏi cho rằng sự cứu rỗi của dân Israel hầu như được đảm bảo, miễn là họ tuân giữ Lề Luật Môsê. Nói cách khác, Vương quốc của Chúa chỉ dành riêng cho người Do Thái, và dân ngoại sẽ bị loại trừ. Sách giáo lý Do Thái, Mishnah, dạy rằng: “Tất cả người Israel đều có phần trong thế giới mai sau.” Do đó, câu trả lời của Chúa Giêsu hẳn đã gây sốc. Chúa Giêsu khẳng định rằng Thiên Chúa muốn tất cả mọi người được hưởng sự sống đời đời, và Ngài nhấn mạnh đến sự cần thiết phải trung thành và cảnh giác liên tục trong suốt cuộc đời chúng ta. Chúa Giêsu nhắc nhở rằng, mặc dù Thiên Chúa muốn tất cả chúng ta được cứu, nhưng tất cả chúng ta cần phải nỗ lực vì điều đó. Chúa Giêsu nói rõ: “Có nhiều người sẽ tìm cách vào mà không thể được” (Lc 13:24). Đây là một lời cảnh tỉnh. Không phải nghe giảng, “gần gũi Chúa” theo kiểu lễ nghi bên ngoài là đủ: “Bấy giờ anh em mới nói: Chúng tôi đã từng được ăn uống trước mặt ngài, và ngài cũng đã từng giảng dạy trên các đường phố của chúng tôi”  (Lc 13:26). Nhưng Ngài sẽ đáp: “Ta không biết các anh từ đâu đến. Cút đi cho khuất mắt ta, hỡi tất cả những quân làm điều bất chính!” (Lc 13:26–27).

Việc vào Nước Trời không phải được ban cho cách đương nhiên, chỉ dựa trên danh xưng tôn giáo, chủng tộc  hay quốc tịch. Người ta không thể ỷ lại vào lòng thương xót của Thiên Chúa mà không làm gì để đáp lại lời mời gọi của Ngài. Chúa Giêsu tuyên bố rằng không ai có thể tự cho rằng mình đã được “thị thực cứu rỗi”. Ai sẽ được cứu rỗi là một quyết định thuộc về Thiên Chúa, tùy thuộc vào Công Lý và Lòng Thương Xót của Ngài.

Đức tin không phải là hình thức bên ngoài, một vé máy bay mua trước hay một thứ “thẻ căn cước” tôn giáo giữ sẵn cho chúng một chỗ trên thiên đàng. Đức tin là hành trình bước theo Chúa Kitô, bước qua một cánh cửa hẹp. Nói cách khác, “cửa hẹp” chính là quyết tâm liên lỉ từ bỏ chính mình hằng ngày để sống trung tín, yêu mến Thiên Chúa và những người chung quanh.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô từng nói: “Đừng sợ: Chúa Giêsu đang chờ đợi bạn. Hãy can đảm, hãy can đảm bước qua cánh cửa của Ngài. Mọi người đều được mời gọi bước qua ngưỡng cửa này, bước qua ngưỡng cửa đức tin, bước vào cuộc đời Ngài và để Ngài bước vào cuộc đời chúng ta, để Ngài biến đổi, đổi mới và ban cho nó niềm vui trọn vẹn và lâu dài…Chúng ta đừng sợ bước qua ngưỡng cửa đức tin vào Chúa Giêsu, để Ngài ngày càng bước vào cuộc đời chúng ta, và chúng ta bước ra khỏi sự ích kỷ, khép kín, thờ ơ với tha nhân để Chúa Giêsu soi sáng cuộc đời chúng ta bằng một ánh sáng không bao giờ tắt” (Kinh Truyền Tin, Chủ Nhật, 25 tháng 8 năm 2013).

  1. Ơn cứu độ dành cho muôn dân – viễn tượng Isaia

Thông điệp Tin Mừng của Chúa Giêsu là không một người nào, không một dân tộc, quốc gia, chủng tộc hay giai cấp nào, bị loại trừ khỏi tình yêu và ơn cứu độ mà Thiên Chúa ban tặng. Chính trong thời Cựu Ước, ngôn sứ Isaia đã mở ra viễn tượng rộng lớn đó: “Ta đến quy tụ mọi dân tộc và mọi ngôn ngữ… Chúng sẽ rao giảng cho các dân biết vinh quang của Ta” (Is 66:18–19).

Thiên Chúa không chỉ muốn cứu một số người, nhưng là tất cả. Đây là tầm nhìn phổ quát của Kinh Thánh. Ngôn sứ Isaia đã tiên báo về các dân ngoại được dẫn về Giêrusalem, thậm chí được chọn làm tư tế và thầy Lêvi (Is 66: 21). Đối với người Do Thái, đây hẳn là một chướng kỳ. Nhưng đó chính là sự đảo ngược mà Chúa Giêsu cũng nhắc đến: “Thiên hạ sẽ từ đông tây nam bắc đến dự tiệc trong Nước Thiên Chúa” (Lc 13: 29).Thánh Phaolô cũng nói: “Thiên Chúa, Đấng cứu độ chúng ta, muốn cho mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý” (1Tm 2: 4).

Thánh Irênê, giám mục Lyon, trong chuyên luận “Chống lạc giáo”, được viết vào năm 185, đã thốt lên những lời đáng kinh ngạc này: “Gloria Dei vivens homo - Vinh quang của Thiên Chúa là con người được sống” (Chống lạc giáo IV, 20,7). Ơn cứu độ chính là sự sống chan chứa mà Thiên Chúa muốn trao cho nhân loại.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng nhắc lại điều này: “Sự cứu độ mà Thiên Chúa đã thực hiện và Hội Thánh vui mừng loan báo là ơn được dành cho hết mọi người. Thiên Chúa đã tìm ra một cách để kết hợp với mọi con người trong mọi thời đại. Ngài đã quyết định kêu gọi họ trong tư cách một dân tộc chứ không phải từng cá nhân riêng lẻ…Đức Giêsu không bảo các môn đệ hợp thành một nhóm ưu tú và độc quyền. Ngài nói: “Không có chuyện phân biệt Do Thái hay Hy Lạp, ... vì tất cả anh em chỉ là một trong Ðức Kitô” (Gl 3: 28). Với những ai cảm thấy xa cách Thiên Chúa và Hội Thánh, với tất cả những ai sợ hãi hay dửng dưng, tôi muốn nói thế này: với đầy lòng tôn trọng và yêu thương, Chúa cũng đang kêu gọi anh chị em trở thành dân của Ngài!” (Tông huấn Evangelii Gaudium, số 113).

Thiên Chúa muốn cứu độ tất cả mọi người, nhưng con đường cứu độ đó không phải chuyện dễ dãi. Thánh Phaolô giải thích: “Vì Chúa thương ai thì mới sửa dạy kẻ ấy, và có nhận ai làm con thì Ngài mới cho roi cho vọt” (Hípri 12: 6). Ngài khích lệ: “Ngay lúc bị sửa dạy, thì chẳng ai lấy làm vui thú mà chỉ thấy buồn phiền. Nhưng sau đó, những người chịu rèn luyện như thế sẽ gặt được hoa trái là bình an và công chính.” (Hípri 12: 11). Vì thế, ta được mời gọi kiên trì, nâng đỡ nhau: “Bởi vậy, hãy làm cho những bàn tay bủn rủn, những đầu gối rã rời, nên mạnh mẽ” (Hípri 12: 12). 

Cửa hẹp chính là sự thanh luyện trong thử thách và đau khổ. Nhưng thử thách không phải là dấu hiệu Chúa bỏ rơi, mà là bằng chứng của tình yêu. Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II dạy: “Trong chương trình cứu thế của Chúa Kitô, đồng thời cũng là chương trình của Vương quốc Thiên Chúa, đau khổ hiện diện trên thế giới để giải phóng tình yêu, để khai sinh những công trình yêu thương đối với tha nhân, để biến đổi toàn bộ nền văn minh nhân loại thành một "nền văn minh tình yêu". Trong tình yêu này, ý nghĩa cứu độ của đau khổ được hoàn thành trọn vẹn và đạt đến chiều kích quyết định của nó” (Tông thư Salvifici Doloris, số 30). Ơn gọi của các Kitô hữu là loan báo cho mọi người Tin Mừng về tình yêu của Thiên Chúa dành cho thế gian, và làm chứng cho Tin Mừng này qua đời sống yêu thương, chia sẻ và phục vụ.

  1. Đảo ngược giá trị: “Kẻ sau hết sẽ nên trước hết”

Một trong những câu gây sốc là: “Có những kẻ sau hết sẽ nên trước hết, và những kẻ trước hết sẽ nên sau hết” (Lc 13: 30). Đây là sự đảo ngược mọi tiêu chuẩn thế gian: địa vị, dòng dõi, quyền thế không bảo đảm được gì.

Điều này khớp với viễn tượng Isaia: dân ngoại, vốn bị coi là “sau hết”, nay được chọn để bước vào vai trò thánh thiêng. Và điều này vẫn đúng cho Giáo hội hôm nay: ai tưởng mình “trước hết” dễ sa vào tự mãn, còn ai khiêm nhường sẽ được Thiên Chúa nâng lên.

Ngôn sứ Isaia kết thúc bằng một viễn tượng hy vọng: “Vì trời mới đất mới do chính Ta làm ra tồn tại trước mặt Ta thế nào, sấm ngôn của Chúa, thì dòng dõi và tên tuổi các ngươi cũng sẽ tồn tại như vậy” (Is 66: 22). Đó chính là lời hứa vĩnh cửu. Ơn cứu độ không dành cho một nhóm nhỏ, nhưng mở ra cho tất cả những ai can đảm bước qua cửa hẹp, kiên trì trong tình yêu, và đón nhận sự sửa dạy của Thiên Chúa.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô nhấn mạnh: “Trong Nước Trời, không có người thất nghiệp, mọi người đều được kêu gọi đóng góp phần của mình; và cuối cùng, tất cả mọi người sẽ được đền bù bởi sự công bằng của Thiên Chúa, không phải công bằng của con người, thật may mắn cho chúng ta! Đó là ơn cứu độ mà Chúa Giêsu Kitô đã mang lại cho chúng ta qua cái chết và sự phục sinh của Ngài. Một ơn cứu độ không phải do xứng đáng, nhưng được ban tặng, ơn cứu độ là miễn phí, “những kẻ đứng chót sẽ lên hàng đầu, và có những kẻ đứng đầu sẽ xuống hàng chót” (Kinh Truyền Tin, 24.09.2017).

Một lần kia, tại một giáo xứ nhỏ vùng quê, cha xứ tổ chức Thánh lễ tạ ơn để ghi nhận công lao của những người âm thầm phục vụ giáo xứ. Nhiều người trong cộng đoàn nghĩ rằng những người được xướng tên đầu tiên chắc chắn sẽ là các ân nhân giàu có, hoặc những người có uy tín và chức quyền.

Nhưng thật bất ngờ, cha xứ lại mời lên trước cộng đoàn một cụ bà nghèo, quanh năm ngày tháng chỉ lặng lẽ quét sân nhà thờ, dọn dẹp ghế bàn. Bà cụ ngỡ ngàng, lúng túng, cúi mặt vì không bao giờ nghĩ rằng mình đáng được gọi tên. Cha xứ mỉm cười nhỏ nhẹ nói: “Trong mắt người đời, bà chỉ làm những việc nhỏ bé và âm thầm. Nhưng trong mắt Thiên Chúa, bà lại là người đã trung tín và khiêm nhường nhất. Dĩ nhiên còn nhiều người khác cũng được Chúa cùng cộng đoàn ghi nhận và cám ơn, nhưng chính những người như bà mới là những người thật sự sẽ lên hàng đầu.”

Xin Chúa cho chúng con biết bước đi trên con đường hẹp mỗi ngày, nhưng đầy hy vọng vào lời Chúa hứa, để cùng với mọi người và muôn dân tộc, được ngồi chung nơi bàn tiệc Nước Trời, nơi “có những kẻ đứng chót sẽ lên hàng đầu” (Lc 13: 30).

 

Phêrô Phạm Văn Trung